A e dini se njerëzit kanë përdorur pastë dhëmbësh që nga rreth 500 Para Erës Sonë? Pastaj grekët e lashtë përdorën një përzierje që përmbante ndryshk hekuri dhe pluhur koralesh për të pastruar dhëmbët. Atëherë furçat e dhëmbëve ishin grupe degësh pemësh që njerëzit mund t’i përtypnin.
Për fat të mirë, kujdesi dentar ka përparuar që nga ajo kohë, dhe sot kemi shumë mjete të ndryshme në dispozicion për të na ndihmuar të kujdesemi për dhëmbët tanë. Më poshtë, lexoni fakte interesante rreth dhëmbëve, të cilat mbase nuk i keni ditur deri më tani, shkruan Healthline.
Dhëmbët tuaj janë unikë
Dhëmbët tuaj janë si gjurma e gishtit tuaj. Kjo është arsyeja pse të dhënat dentare përdoren ndonjëherë për të identifikuar mbetjet njerëzore. Edhe binjakët identikë nuk kanë dhëmbë identikë. Fakti bonus, gjuha juaj gjithashtu ka një “gjurmë të gjuhës” unike.
Dhëmbët janë si një ajsberg!
Përafërsisht një e treta e secilit dhëmb është e vendosur poshtë mishit të dhëmbëve. Kjo është arsyeja pse ruajtja e shëndetit të mishit të dhëmbëve është po aq e rëndësishme sa kujdesi për dhëmbët. Mishrat e dhëmbëve duhet të jenë gjithmonë rozë dhe të fortë.
Smalti është pjesa më e vështirë e trupit tuaj
Smalti është shtresa e jashtme e dhëmbit. Ashtu si një guaskë e fortë, qëllimi i tij kryesor është të mbrojë pjesën tjetër të dhëmbit. Smalti është bërë kryesisht nga kalciumi dhe fosfati, si kockat tona, por është më i fortë për shkak të proteinave specifike dhe kristaliteve që e përbëjnë atë.
Smalti nuk është i pa shkatërrueshëm!
Megjithëse mbron dhëmbët, smalti mund të plasaritet dhe nuk është i sigurt nga prishja. Sheqernat dhe acidet, si ato në pijet freskuese, bashkëveprojnë me bakteret në gojën tuaj dhe sulmojnë smaltin tuaj, duke shënuar fillimin e prishjes së dhëmbëve. Pije freskuese janë veçanërisht të dëmshme nëse i pini shpesh gjatë ditës.
E verdha do të thotë prishje
E verdha nuk është vetëm një njollë kafeje. Smalti është pjesërisht përgjegjës për pamjen e bardhë të dhëmbëve, dhe kur prishet, dhëmbët mund të duken të verdhë. Smalti i kalbur gjithashtu mund të jetë fajtor për çdo dhimbje që ndjeni. Sigurisht që ka hije dhëmbësh dhe disa kanë një ngjyrë të verdhë natyrale, në këtë rast nuk është shenjë e prishjes.
Dentina rritet gjatë gjithë jetës, smalti jo!
Dentina është shtresa që shtrihet nën smalt dhe është më e vështirë se kocka. Ajo përbëhet nga kanale të vogla dhe pasazhe që transmetojnë sinjale nervore edhe përmes dhëmbit. Ekzistojnë tri lloje të dentinës: primare, sekondare dhe riparuese. Edhe pse smalti është në thelb statik, dentina vazhdon të rritet dhe të ndryshojë gjatë gjithë jetës tuaj.
Janë 300 lloje bakteresh që jetojnë në gojën tuaj
Pllaka përmban miliona baktere, të përbëra nga 200 deri në 300 specie të ndryshme. Fajtori kryesor për shëndetin e dobët të dhëmbëve është Streptococcus mutans, i cili shndërron sheqerin dhe karbohidratet e tjera në acide që “hanë” dhëmbë.
Pllaka është armiku juaj
Nëse nuk e hiqni rregullisht duke larë dhe duke pastruar dhëmbët, pllaka mund të shkaktojë prishjen e dhëmbëve. Pa heqje, pllaka ngurtësohet dhe zhvillohet në gur, të cilin duhet ta pastroni rregullisht te dentisti.
Ju ‘prodhoni’ 10.000 litra pështymë
Trupi juaj prodhon rreth një të katërtën e pështymës tuaj çdo ditë, e cila arrin 10.000 litra gjatë jetës tuaj. Pështyma luan një rol të rëndësishëm në shëndetin tuaj. Për shembull, lehtëson gëlltitjen e ushqimit dhe përmban enzima që përshpejtojnë tretjen. Sa për dhëmbët, pështyma lan grimcat e mbajtura të ushqimit dhe përmban kalcium dhe fosfat që mund të neutralizojnë acidet e pllakave që shkaktojnë dëmtime dhe prishje!
